Şubat 27, 2006

Varyans

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jump to: navigation, search

μ = E(X), X değişkeninin beklenen ortalama değeri olmak üzere, varyans şöyle tanımlanır:

\operatorname{var}(X)=\operatorname{E}((X-\mu)^2).

Sonlu bir anakütlenin varyansı aşağıdaki şekilde gösterilir:

\sigma^2 = \sum_{i=1}^N  \left(x_i - \overline{x} \right)^ 2 \, \Pr(x_i),. Bu özel bir varyans tanımı olarak sonlu anakütlelere özgü bir tanımdır.

Örneklem varyansı ise şu şekilde tanımlanmakradır:

\sigma^2 = \frac{1}{N} \sum_{i=1}^N  \left(y_i - \overline{y} \right)^ 2,

Örneklem varyansı, anakütle varyansının sapmasız bir tahmin edicisidir. İspatı ise aşağıdaki şekilde gösterilir:

\operatorname{E} \{ s^2 \}  = \operatorname{E} \left\{ \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \left( x_i - \overline{x} \right) ^ 2 \right\}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \operatorname{E} \left\{ \left( x_i - \overline{x} \right) ^ 2 \right\}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \operatorname{E} \left\{ \left( (x_i - \mu) - (\overline{x} - \mu) \right) ^ 2 \right\}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \operatorname{E} \left\{ (x_i - \mu)^2 \right\}  - 2 \operatorname{E} \left\{ (x_i - \mu) (\overline{x} - \mu) \right\}   + \operatorname{E} \left\{ (\overline{x} - \mu)  ^ 2 \right\}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \sigma^2  - 2 \left( \frac{1}{n} \sum_{j=1}^n \operatorname{E} \left\{ (x_i - \mu) (x_j - \mu) \right\} \right)  + \frac{1}{n^2} \sum_{j=1}^n \sum_{k=1}^n \operatorname{E} \left\{ (x_j - \mu) (x_k - \mu) \right\}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n  \sigma^2  - \frac{2 \sigma^2}{n}  + \frac{\sigma^2}{n}
= \frac{1}{n-1} \sum_{i=1}^n \frac{(n-1)\sigma^2}{n}
= \frac{(n-1)\sigma^2}{n-1} = \sigma^2

Bu özellikten faydalanılarak örneklem varyansının hesaplanması ile anakütle varyansına ilişkin tahminlerde bulunulabilir. Bu durumda örneklemin rastsal bir örneklem olması önemlidir. Aksi taktirde örnekleme dayalı tahminler sağlıklı sonuçlar vermeyecektir.