Vikipedi, özgür ansiklopedi
Konu başlıkları[gizle] |
Tanım
Rize'nin Çamlıhemşin ve Hemşin ilçelerinde Temmuz ve Ağustos ayları içerisinde köyden köye değişen tarihlerde, dinlenmek ve eğlenmek amacıyla yapılan ve Trabzon’da yayılan derneklerden farklı olarak, herkesin değilde daha çok genç kız ve erkeklerin horon edip diğerlerinin seyrettiği yayla şenliğinin adıdır.
Tarihçe
Anadolu’nun Hristiyanlaşmasından önce ki pagan inançlarından birisi olan, hasat zamanı kutlamalarının dini motiflerle zenginleştirilmiş bir versiyonu olarak varlığını yakın zamanlara kadar sürdürmüş ve İslamlaşmadan sonra’da bir eğlence ve genç kız ve erkeklerin, gelecekteki eşlerini bulmaları ve tanımaları amacına hizmet eden türkülü, horonlu bir şenlik olarak günümüze dek gelmiş olmalıdır.
Ermeni inancında Nuh Tufanı’ndan sonra, Nuh Peygamber gemiden inerken son bir kez yağmur yağar ve hayat yeniden başlar. Hristiyanlıkla birlikte bu şenlik İsa Peygamberin suret değişmesi (Ermenice Baydzara-gerbutyun Diarn, 22 Temmuz) yortusuyla birleştirilmiştir. İnanışa göre İsa peygamberin üç havarisiyle çıktığı dağda, yüzü gü-neş gibi parlar, etrafında Musa ve İlyas peygamberler belirir ve Tanrı ‘sevgili oğlum budur’ der. Ermeniler bugünü etrafı güllerle süsleyerek ve birbirlerini su ile ıslatarak kut-larlar. Çamlıhemşin dışında bazı Müslüman Kürt topluluklarda kuzuların sütten kesilme zamanını (7 Ağustos) vartivor adı altında kutlamaktadırlar.
Etimoloji
< Ermenice varth "gül" + + var “ışık saçan"
Kaynakça
Özhan Öztürk. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük. 2 Cilt. Heyamola Yayıncılık. İstanbul.2005 ISBN 975-6121-00-9.
