Şubat 17, 2006

Ziya Osman Saba

Ziya Osman Saba[EXTRACT]

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jump to: navigation, search

Ziya Osman Saba (1910-1957) Türk Şair ve hikayecisi

Konu başlıkları

[gizle]

Hayatı

İstanbul'da doğmuştur (1910). Sekiz yaşında iken, kendi sözleriyle "o zamanlar pek salgın ve meşhur olan İspanyol nezlesi" ne yakalanan annesini kaybetmiştir. Mütareke yıllarında yatılı olarak Galatasaray Lisesi'ne girmiş ve oradan mezun olmuştur (1931). Yüksek öğrenimini ise İstanbul Hukuk Fakültesi'nde yapan (1936) Saba, daha sonra Emlak Bankası'na girmiş, görevinin Ankara'ya nakledilmesi üzerine bir süre başkentte yaşamıştır. Ancak İstanbul'u çok seven Ziya Osman, işinden istafa ederek İstanbul'a dönmüş ve Millî Eğitim Bakanlığı Basımevi'nde "tashih şefi" olarak çalışmıştır. Saba geçirdiği bir kalp krizi sonucu, bu görevini yapmayacağı anlaşılınca evine çekilmiş, ölümüne kadar Varlık Yayınlarının kitaplarını basıma hazırlamıştır.

Ziya Osman Saba İstanbul'da ölmüş (1957) ve çok sevdiği Eyüpsultan'da toprağa verilmiştir.

Yazın Yaşamı

Yazın dünyasına girişini Saba, şöyle anlatmaktadır: "Daha pek küçük yaşlarda bu mektebin (Galatasaray - A. O.) İlk sınıflarında mensur şiirler yazdım. İlk vezinli kafiyeli şiirin 6 Kânunisani 1927 tarihli "Servet-i Fünun'da ve sadece 'Ziya' imzasıyla çıktı. Başlığı 'Sönen Gözler' di. Bu imza sonra Ziya Osman Saba oldu". Saba, yazdığı ilk yazının ise, annesinin ölümü üzerine yazdığı bir metin olduğunu söylemekte, ikinci yazısının da yine babasıyla birlikte annesinin mezarını ziyaret edişlerinin izlenimlerini içeren bir nesir olduğunu belirtmektedir. Saba, bu ilk deneyleriyle ilgili olarak şunları söylemektedir: "Bu nesirleri ve daha sonra yazdıklarımı siyah kaplı bir deftere geçirmiş, ilk sahifeye kırmızı - mavi, kalemle, doğan mı batan mı olduğunu anlaşılmayan bir güneş resmi yapmış ve korkunç bir arapça hatası da işleyerek en başa, eserime verdiğim adı yazmıştım: Hissiyatlarım."

Ziya Osman Saba, Galatasaray Lisesi'nde, "kendi sözleriyle teneffüslerde hep kitap okuyan zayıf bir çocuk olan" Yaşar Nabi (Nayır) ile tanınmış ve Sabri Esat (Siyavuşgil), Cevdet Kudret, Vasfi Mahir (Kocatürk), Muammer Lütfi ve Kenan Hulusi (Koray) ile bir grup oluşturarak Yedi Meşale adlı ortak bir kitap çıkarmıştır (1920). Daha sonra kitabın gördüğü ilgi üzerine Yusuf Ziya (Ortaç) onları aynı adla bir dergi çıkarmaya teşvik etmiş ve parasal destek sağlamıştır. Ancak, dergi ancak sekiz sayı çıkabilmiştir. Meşale'nin kapanmasından sonra Milliyet'in edebiyat sayfası ile İçtihat dergisinde yazmaya başlayan Saba Yaşar Nabi'nin Varlık'ı çıkarmaya başlamasından sonra bu dergide yazmış, Ağaç (1936), Yücel (1938), Servet-i Fünun (1944) gibi dergilerde de görünmüştür. Saba, Galatasaray'ı bitirmesine üç yıl kala sınıfta kalmış ve bir alt sınıftan gelen Cahit Sıtkı Tarancı ile tanışmıştır. Bu tanışmadan Türk yazınında ender raslanan dostluklardan biri doğmuştur.

Yapıtları

Şiir:

  • Sebil ve Güvercinler (1943)
  • Geçen Zaman (1947 - Sebil ve Güvercinler'le birlikte)
  • Nefes Almak (1957).

Öykü:

  • Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi (1952)
  • Değişen İstanbul (1959),
  • Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi - Değişen İstanbul (1992).

Kaynak