Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yannis Ritsos (1 Mayıs, 1909 - 12 Kasım, 1990) Yunan şair.
Peloponez yarımadasında Monemvasia'da doğdu. Ritsos liseyi bitirdikten sonra, on yedi yaşında Atina'ya gitti. Daha sonra yüksek öğrenimden vazgeçti. 1927–1931 yıllarını verem hastalığı nedeniyle bir sanatoryumda geçirdi. İlk şiirlerini bu dönemde yayımlamaya başladı. 1931'te komünist gruplara katıldı, bu şiirinin doğrultusunu çizdi; ilk şiirlerinde burjuva karşıtı devrimci sanatçıların çizgisini izledi. Trakter (1934, Traktör) adlı, Sovyetler Birliği'nde sosyalist düzeni ele aldığı ve teknik temasını da Yunan şiirine sokan ilk kitabında, nihilizme karşı tavır aldı. Epitaphios (Yazıt-Mezar Yazıtı) (1936) adlı kitabı Atina'da Zeus tapınağında, faşist cunta yönetimi tarafından törenle yakıldı.
Şair, solcu siyasal görüşleri yüzünden Metaksas (Limnos, Agios Evstratios, Makronisos adaları) ve Papadopulos (Giaros ve Leros adaları) dönemlerinde Ege Adalarında sürgün olarak yaşadı. Ayışığı Sonatı (1956) adlı kitabıyla Ulusal Şiir Ödülü'nü, 1976'da Etna-Taormina Şiir Ödülünü ve pek çok uluslararası ödülü kazandı. Ritsos'un otuzdan çok kitabı yayınlanmıştır. Ritsos 1977 Lenin Uluslararası Barış Ödülü'nü almıştır
Ritsos, metaforlarla örülü şiirlerinde, Yunanistan coğrafyasını arka plana alarak, yurtseverlik duygularını işledi. İnsanın günlük yaşamdaki durumuna yaklaşımı, nesnelere duyduğu ilgi, ayrıntıları bütün yalınlığıyla yansıttığı kısa şiirlerinde iyice belirginleşir.
Şiirleri 80 kadar dile çevrilmiş ve milyonlarca insana ulaşmıştır.
Türkçeye Çevrilen Eserleri:
- Alışkanlıklar Da Değişir
- Umarsız Penelope
- Yaşlı Kadınlar ve Deniz
- Helena ve Nöbetçi
- Boyun Eğmeyen Ülke
- Graganda
- Erotika
- Dikkatli Ariostos (Anlatı/Roman)
- Seçme Şiirler
- Tüm Şiirleri
- Ölü Ev
İki kısa şiiri
- NEREDEYSE EKSİKSİZ
- Biliyorsun, ölüm diye bir şey yok, diyor adam kadına.
- Biliyorum, evet, artık öldüğüme göre, diyor kadın.
- İki gömleğin de ütülendi, çekmecede,
- sadece küçük bir gül benim özlediğim.
- Biliyorum, evet, artık öldüğüme göre, diyor kadın.
- Çeviren: Cevat Çapan
- YAĞMURDA
- Yağmurda yürüyor. Hiç acelesi yok.
- Islak parmaklıklar parlıyor. Gizli bir
- kızıllıkla kararmış ağaçlar. Ağılın
- bir köşesinde eski bir otobüs tekerleği.
- Mavi ev alabildiğine daha mavi.
- Hiçlik böyle aydınlanıyor demek. Taşlar
- düşüyor.
- Eller kapanıyor. Boş bir dosya
- yüzerek yaklaşıyor nehirde. Ama senin adın
- belki de dosyanın öbür yüzündedir.
- Islak parmaklıklar parlıyor. Gizli bir
- Çeviren: Cevat Çapan
