Şubat 27, 2006

Vedat Türkali

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jump to: navigation, search

Vedat Türkali (1919) Türk senaryo yazarı, şair ve romancı.

Samsun’da doğdu. Asıl adı Abdülkadir Pirhasan’dır. Ortaöğrenimini Samsun Lisesi’nde yaptı. Yüksek öğrenimini 1942’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamladı. Maltepe ve Kuleli Askeri liselerinde edebiyat öğretmenliği yaptı. 1951’de siyasal eylemlerde bulunmakla suçlanarak tutuklandı. Askeri mahkeme tarafından dokuz yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yedi yıl sonra koşullu olarak serbest bırakıldı. Rıfat Ilgaz’la birlikte Gar Yayınları’nı kurdu. 1960’ta Dolandırıcılar Şahı ile ilk senaryo denemesini yaptı. Otobüs Yolcuları, Üç Tekerlekli Bisiklet, Karanlıkta Uyananlar gibi önemli filmlerin senaryolarını yazdı. 1965’de senaryosunu yazdığı Sokakta Kan Vardı ile yönetmenliği de denedi. Kurgusu, anlatım tekniği ve gerçekçi yaklaşımıyla çağdaş Türk edebiyatında bir aşama olarak nitelendirilen Bir Gün Tek Başına romanını Mavi Karanlık adlı romanı izledi. Yeşilçam Dedikleri Türkiye ve Tek Kişilik Ölüm’le roman uğraşını sürdürdü. Vedat Türkali, Dallar Yeşil Olmalı adlı oyunu ile TRT 1970 Oyun Ödülü’nü, Bir Gün Tek Başına ile Milliyet Yayınları 1974 Roman Yarışması’nda Birincilik Ödülü’nü ve 1976 Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazanmıştır. Barış Pirhasan ve Deniz Türkali'nin babasıdır.

Kitapları

  • Bir Gün Tek Başına (roman, 1974)
  • Eski Şiirler, Yeni Türküler (şiirler, 1979)
  • Üç Film Birden (senaryolar, 1979)
  • Mavi Karanlık (roman, 1983)
  • Eski Filmler (senaryolar, 1984)
  • Bu Gemi Nereye (yazılar, anılar, 1985)
  • Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 1985)
  • Güven (roman, 2 cilt, 1999)
  • Komünist(Anı, 2001)
  • Yeşilçam Dedikleri Türkiye(roman, 2001)
  • Bu Ölü Kalkacak (Oyun, 2002)
  • Dallar Yeşil Olmalı (Oyun, 2002)